Bedelsiz sermaye artırımı nedir, hisseyi nasıl etkiler? Bu soru, özellikle yatırımcılar ve şirket hissedarları tarafından çok sorulur. Bedelsiz sermaye artırımı, şirketin geçmiş dönemlerde biriktirdiği iç kaynakları kullanarak sermayesini artırması anlamına gelir. Bu kaynaklar genellikle geçmiş yıl karları, yedek akçeler ya da yeniden değerleme farkları gibi kalemlerden oluşur. Artırım sürecinde ortaklardan herhangi bir ödeme talep edilmez. Bu sayede hem şirketin mali yapısı güçlenir hem de hisse senedi yatırımcıları nezdinde güven artırıcı bir etki doğar.

Piyasada sıklıkla karşılaşılan bu işlem türü, şirketin büyüme stratejileri kapsamında önemli bir adım olarak değerlendirilir. Bu yazımızda, bu tür bir artırımın neden yapıldığından bilançoya etkisine kadar tüm yönleriyle ele alacağız. Bedelli sermaye artırımı nedir? konusunu diğer sayfamızda işlediğimizden bu yazımızda bahsetmeyeceğiz.

Bedelsiz Sermaye Artırımı Neden Yapılır?

Bedelsiz sermaye artırımı, şirketlerin mali tablolarında yer alan iç kaynaklarını aktif bir şekilde değerlendirerek, sermaye yapısını güçlendirme amacı taşır. Özellikle geçmiş yıl karlarının ortaklara dağıtılmak yerine sermayeye eklenmesi, şirketin uzun vadeli planlarının bir göstergesi olabilir. Aynı zamanda bu tür artırımlar, hisse senedi piyasasında pozitif algı yaratma hedefiyle de tercih edilir.

Bazı durumlarda, şirketlerin borçlanmaya gitmeden özkaynaklarını artırma ihtiyacı doğar. Bu noktada bedelsiz sermaye artırımı stratejik bir araç haline gelir. Ayrıca halka açık şirketlerde yatırımcıya güven verme açısından da bu tür işlemler olumlu bir sinyal olarak değerlendirilir.

Borsada SPK Tarafından Onaylanan Bedelsiz Sermaye Artırımları

Aşağıda, 2024 sonu ve 2025 yılı itibarıyla Borsa İstanbul’da bedelsiz sermaye artırımı başvurusunda bulunan şirketlerin güncel başvuru durumlarına ilişkin bilgiler yer almaktadır. Bu bilgiler, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) ve Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP) kaynaklarına dayanmaktadır.​ Listede SPK tarafından değerlendirmeler yapıldıkça olumlu veya olumsuz olarak liste tarafımızdan güncellenecektir.

Borsada SPK Onay Sürecinde Olan Bedelsiz Sermaye Artırımı Başvuruları

Bedelsiz Sermaye Artırımı Hesaplama ve Örnek

Bedelsiz sermaye artırımı, şirketin mevcut iç kaynaklarının toplamına ve mevcut sermaye miktarına bağlı olarak hesaplanır. Bu hesaplama sonucunda elde edilen oran, hisse senedi sahiplerine dağıtılacak yeni pay adedini belirler.

Örnek: Bir şirketin mevcut sermayesi 10 milyon TL, iç kaynaklardan aktarılacak tutar ise 5 milyon TL ise artırımı oranı %50 olur. Bu durumda şirket, mevcut hissedarlara ellerindeki her 1 TL’lik hisseye ek olarak 0,50 TL’lik yeni hisse verecektir.

Bu örnek, hissedarların şirketteki pay oranını değiştirmez ancak ellerindeki hisse adedini artırır. Herhangi bir ödeme yapılmadığı için, ortaklar açısından mali bir yük doğmaz. Bu da yatırımcı açısından cazip bir gelişme olur.

Bedelsiz Sermaye Artırımı Hisseyi Nasıl Etkiler?

Hisse senedi sayısının artması, hisse fiyatında düşüşe neden olur. Ancak bu düşüş, yatırımcının zarar ettiği anlamına gelmez. Çünkü sahip olunan hisse adedi artar. Yani bir yatırımcı elinde 100 adet 100 TL’lik hisse tutarken, %100 bedelsiz artırım sonrası elinde 200 adet 50 TL’lik hisse bulunur. Toplam portföy değeri değişmemiştir.

Bedelsiz sermaye artırımı, özellikle fiyatın daha ulaşılabilir bir seviyeye çekilmesi sayesinde küçük yatırımcının ilgisini artırır. Bu da işlem hacimlerinde artışa ve zamanla piyasa likiditesinde olumlu gelişmelere yol açar. Ayrıca bazı yatırımcılar bu artırımı şirketin büyüme sinyali olarak yorumladıklarından şirkete ortak olmak istemesiyle beraber şirkete olan ilgide artar.

Bedelsiz Sermaye Artırımının Bilançoya Etkisi

Bedelsiz sermaye artırımı, şirketin bilançosunda aktif ve pasif taraf arasında bir değişiklik yaratmaz. Ancak pasif tarafta “ödenmiş sermaye” kalemi artar ve buna karşılık gelen kalem olan “kar yedekleri” ya da “yeniden değerleme fonları” azalır. Bu işlem, şirketin likiditesini değiştirmez çünkü herhangi bir nakit çıkışı söz konusu değildir. Bu yönüyle şirketin borçlanma ihtiyacını azaltıcı bir etki yaratır.

Ayrıca, bilanço daha güçlü bir görünüme kavuşur. Özellikle finansal kurumlar ya da kredi veren kuruluşlar açısından değerlendirildiğinde bu durum, şirketin özkaynak yapısının daha sağlıklı olduğu algısını oluşturur.

Bedelsiz Sermaye Artırımı Hisse Değerini Nasıl Etkiler?

Bu tür artırım işlemleri genellikle hisse fiyatında teknik bir düşüş yaratır. Ancak bu düşüş reel anlamda bir değer kaybı anlamına gelmez. Çünkü yatırımcının toplam varlığı aynı kalır. Piyasada bu durum “nominal düşüş” olarak tanımlanır.

Örneğin elinde 1000 adet 10 TL değerinde hisse bulunan bir yatırımcı, %100 bedelsiz artırım sonrası 2000 adet 5 TL değerinde hisseye sahip olur. Portföyün toplam değeri yine 10.000 TL’dir. Bu durum, yatırımcıya hisse bazında bir kayıp yaşatmaz. Aksine, bazı yatırımcılar bu durumu daha fazla pay sahibi olmak için bir fırsat olarak görür.

Ayrıca bazı sektörlerde, bedelsiz artırımları takip eden dönemlerde şirketin işlem hacminin arttığı, yeni yatırımcıların şirkete ilgi gösterdiği gözlemlenmiştir. Bu da dolaylı yoldan hisse fiyatının zamanla yukarı yönlü hareket etmesine zemin hazırlar.

Bedelsiz Sermaye Artırımına Nasıl Katılırım?

Bedelsiz sermaye artırımına katılım, hisse senedi sahipleri için otomatik olarak gerçekleşir. Yani yatırımcıların herhangi bir başvuru yapmasına ya da ek bir işlem gerçekleştirmesine gerek yoktur. Bu süreç, Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) nezdinde sistem üzerinden otomatik şekilde yürütülür.

Şirket bedelsiz sermaye artırımı kararı aldığında, önce bu karar genel kurulda onaylanır. Ardından kararın tescili ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde ilanı yapılır. Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) onayının alınmasıyla birlikte, hak kullanım tarihi belirlenir ve Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP) üzerinden duyurulur. Bu tarihten önce hisseye sahip olan tüm yatırımcılar, oranlar doğrultusunda bedelsiz hisse haklarını otomatik olarak alırlar.

Bu işlem sonrasında, yatırımcıların portföylerine otomatik olarak yeni senetler yansır. Yani yatırımcının yapması gereken tek şey, hak kullanım tarihine kadar ilgili hisseye sahip olmaktır.

Bedelsiz Sermaye Artırımı Ne Zaman Onaylanır?

Bedelsiz sermaye artırımı süreci, şirket yönetim kurulunun aldığı kararla başlar. Bu karar, genel kurulun onayına sunulur. Onay sonrası karar, Ticaret Sicil Müdürlüğü’nde tescil edilerek resmileşir. Ardından SPK’ya başvuru yapılır. Bu başvuru sürecinde SPK, şirketin mali yapısını, iç kaynaklarının yeterliliğini ve yasal uygunluklarını inceler. İnceleme sonucunda herhangi bir eksiklik görülmezse onay verilir.

Bu süreç, ortalama 4 ila 6 hafta sürebilir. Sürecin sonunda SPK onayı ile birlikte, KAP üzerinden yatırımcılara duyuru yapılır. Burada hem artırımın hangi tarihte yapılacağı hem de hak kullanım tarihi açıkça belirtilir. Yatırımcılar, bu tarihleri takip ederek portföy planlamalarını yapabilirler.

Bedelsiz Sermaye Artırımı Yapacak Şirketler 2025

2025 yılı, özellikle Borsa İstanbul’da işlem gören şirketlerin iç kaynaklarını değerlendirme yönündeki eğilimleriyle dikkat çekiyor. Bedelsiz sermaye artırımı duyuruları, genellikle yılın ilk çeyreğinden itibaren KAP ve SPK bültenleri üzerinden ilan edilmeye başlanıyor. Şirketlerin bu artırım kararlarını alma nedenleri arasında; geçmiş yıl karlarının yüksekliği, yeniden değerleme işlemleri sonucu oluşan fonlar ve sermaye yeterliliği oranlarını artırma isteği öne çıkıyor.

Özellikle BIST 30 ve BIST 100 endeksinde yer alan sanayi, teknoloji ve finans sektöründeki şirketlerin bedelsiz artış duyurularına sıkça rastlanıyor. Yatırımcılar için bu şirketlerin düzenli şekilde KAP açıklamaları ve SPK onay süreçleri takip edilmelidir. Ayrıca, şirketlerin geçmiş dönemlerde yaptığı bedelsiz artışlar ve temettü politikaları, yatırımcı açısından bu yılki stratejilerin öngörülmesinde önemli ipuçları verir.

Bedelli Sermaye Artırımı İle Farkı Nedir?

Bedelsiz sermaye artırımı ile bedelli sermaye artırımı temel olarak kaynak yapısı ve yatırımcıdan beklenen katkı yönüyle birbirinden ayrılır. Aşağıda farklar özetlenmiştir:

• Bedelsiz sermaye artırımı şirketin geçmiş yıl karları, yedek akçeleri ve yeniden değerleme farkları gibi iç kaynaklarını kullanarak gerçekleştirdiği bir işlemdir. Yatırımcıdan herhangi bir ödeme talep edilmez.
• Bedelli sermaye artırımı ise yatırımcıların sermaye koymasıyla gerçekleşir. Yeni hisse alma hakkı doğar, ancak bu hak bedel karşılığında kullanılabilir.
• Bedelsiz artırımlar yatırımcıya otomatik hisse kazandırırken, bedelli artırımlarda yatırımcının belirli bir süre içinde karar verip rüçhan hakkını kullanması gerekir.
• Bedelli artırımlar genellikle şirketin yatırım ihtiyacını karşılamak amacıyla yapılır. Bedelsiz artırımlar ise şirketin gücünü yansıtma ve yatırımcıya güven verme amacı taşır.

Bedelsiz Sermaye Artırımı Yatırımcılar İçin Ne Anlama Gelir?

Yatırımcı açısından bedelsiz sermaye artırımı, şirketin iç kaynaklarını sermayeye dönüştürerek kurumsal yapısını güçlendirdiği bir stratejidir. Bu durum, şirketin geleceğe dair güçlü beklentiler taşıdığı ve yatırımcısına değer katmak istediği yönünde bir işarettir. Ayrıca elindeki hisse sayısının artması, yatırımcıda daha fazla pay sahibi olma algısı yaratır.

Psikolojik olarak yatırımcıya olumlu yansıyan bu işlem, piyasa fiyatlarındaki teknik düşüşlere rağmen portföy toplam değerini koruduğu için risk yaratmaz. Bu nedenle yatırımcı, değer kaybı yaşamadan daha fazla hisseye sahip olmuş olur. Aynı zamanda hisselerin nominal değerlerinin düşmesi, hisseleri daha ulaşılabilir kılar ve bu durum borsa yatırımcısının ilgisini artırabilir.

Bedelsiz sermaye artırımları, şirketin sermaye yapısındaki iyileşmeyi ve uzun vadeli büyüme niyetini gösterdiğinden, yatırımcılar tarafından genellikle olumlu algılanır. Ayrıca bazı yatırımcılar bu işlemi, şirketin ileride temettü dağıtma potansiyeli artacak şeklinde yorumlayabilir. Dolayısıyla hem orta vadeli sermaye kazancı hem de uzun vadeli temettü geliri açısından stratejik bir avantaj olarak değerlendirilebilir.