Limited Şirketlerde hisse devri nasıl yapılır? sorusu, özellikle yeni ortak alımları ya da mevcut ortakların hisselerini devretmek istedikleri durumlarda şirket yöneticilerinin sıklıkla araştırdığı bir konudur. Özellikle yeni ortak alımı ya da mevcut ortakların hisselerini başka kişilere devretmek istemeleri halinde, devrin geçerli olması için belirli yasal süreçlerin takip edilmesi gerekir.

Bu yazıda, limited şirketlerde hisse devrinin hangi adımlarla yapılacağını, hangi belgelerin gerektiğini, hangi onayların alınması gerektiğini ve emsal Yargıtay kararlarını yazımızda bulabilirsiniz.

Limited Şirketlerde Hisse Devri Nasıl Yapılır?

Limited şirketlerde hisse devri, ortaklar arasında veya dışarıdan bir kişinin ortaklığa dahil olması şeklinde gerçekleşebilir. Ancak anonim şirketlerdeki gibi serbest bir devir süreci söz konusu değildir. Türk Ticaret Kanunu’na göre, devrin geçerli olabilmesi için belirli şartların yerine getirilmesi zorunludur.

İlk olarak, taraflar arasında noter huzurunda hisse devir sözleşmesi hazırlanmalıdır. Türk Ticaret Kanunu’nun 595. maddesi uyarınca, pay devri sözleşmesinin noter huzurunda düzenlenmesi zorunludur.

Bu işlemin ardından, şirket genel kurulu tarafından hisse devrinin kabulüne ilişkin bir karar alınmalıdır. Şirket sözleşmesinde aksine hüküm bulunmadıkça, bu kararın ortakların en az üçte ikisinin onayıyla alınması gerekir.

Genel kurulun onayladığı devir işlemi, pay defterine işlenmeli ve ilgili evraklarla birlikte MERSİS üzerinden başvuru yapılarak İstanbul Ticaret Odası’ndan randevu alınmalı, ardından başvuru fiziki evraklarla tamamlanmalıdır.

Örneğin: A ve B ortaklı bir limited şirkette, B’nin hissesinin yarısını C kişisine devretmek istemesi durumunda, şirketin sözleşmesinde özel bir düzenleme yoksa genel kurulda bu devir onaylanmalı ve ardından pay defterine işlenmelidir.

Limited Şirketlerde Hisse Devrinde Gerekli Evraklar

Limited şirket hisse devri işlemi için İstanbul Ticaret Odası tarafından belirtilen şekilde aşağıdaki belgelerin hazırlanması zorunludur:

Gerekli belgeler şunlardır:

• Noter huzurunda düzenlenmiş pay devri sözleşmesi (TTK m. 595, TSY m. 103/1-b)
• Noter onaylı genel kurul karar örneği (TSY m. 103/1-a)
• Hazirun cetveli
• Pay geçişinin işlendiği pay defteri sayfalarının örneği (TSY m. 103/1-c)
• Yeni ortaklara ait kimlik fotokopileri
• Noter onaylı imza beyannameleri
• Güncel şirket sözleşmesi
• Ticaret Sicili başvuru formu ve tescil talep dilekçesi

Yabancı uyruklu ortak girişlerinde noter onaylı tercümeli pasaport ve ikamet tezkeresi, tüzel kişi girişlerinde ise güncel sicil kayıt belgeleri ile vekaletnameler de başvuruya eklenmelidir.

Ortaklardan biri devreden hissedar ise, karar metnini imzalamalıdır. Eğer bu ortak aynı zamanda müdür ise, görevine devam edip etmeyeceği kararda açıkça belirtilmelidir.

Limited Şirket Hisse Devrinde Genel Kurul Onayı ve Ticaret Sicilde Tescil ve İlanı

Genel kurul onayı, devir işleminin geçerliliği için zorunludur. Şirket sözleşmesinde aksine bir hüküm bulunmadıkça, devrin onaylanabilmesi için sermayenin üçte ikisini temsil eden ortakların olumlu oyu gerekir. Bu karar alındıktan sonra genel kurul kararı noter onaylı hale getirilerek ticaret siciline tescil edilir.

Tescil işlemi, MERSİS üzerinden başvuru yapılarak randevu alınması ve gerekli belgelerin fiziki olarak İstanbul Ticaret Odası’na sunulmasıyla tamamlanır. Tescil ve ilan işlemleri tamamlanmadıkça devir üçüncü kişilere karşı hüküm ifade etmez.

Limited Şirketlerde Genel Kurul Tarafından Pay Devrinin Onaylanmaması

Bazı durumlarda, şirket genel kurulu hisse devrini reddedebilir. Bu durumda devir geçerli sayılmaz. Ancak reddin geçerli sayılabilmesi için haklı bir sebebe dayanması gerekir. Örneğin, yeni ortağın şirketin faaliyet alanına uygun olmayan biri olması, şirket sırlarına erişim riski taşıması gibi gerekçelerle red kararı alınabilir. Red gerekçesi açıkça belirtilmeli ve yazılı şekilde eski ve yeni ortağa bildirilmelidir. Aksi takdirde, keyfi red kararı ileride mahkemeye taşınabilir.

Pay Defterine Kayıt Nasıl Yapılır?

Hisse devrinin hukuken tamamlanabilmesi için pay devrinin pay defterine işlenmesi gerekir. Pay defteri, limited şirketlerde ortaklık yapısının resmî olarak izlendiği ve güncel tutulması gereken bir belgedir. Yeni ortağın adı, devraldığı pay oranı ve devrin gerçekleştiği tarih bu deftere açıkça yazılmalıdır.

Eski ortağın payı ise devredilen kısım kadar silinerek güncellenir. Bu kayıt, sadece iç düzen açısından değil, ileride doğabilecek uyuşmazlıklarda ispat kolaylığı sağladığı için oldukça önemlidir.

Limited Şirket Hisse Devri İle İlgili Bilinmesi Gereken Önemli Noktalar

• Hisse devri sözleşmesi noter huzurunda yapılmalıdır.
• Genel kurul kararı olmadan devir tamamlanamaz.
• Tescil ve ilan işlemi yapılmadıkça, üçüncü kişiler açısından geçerlilik doğmaz.
• Yabancı ortak girişi varsa, ek belgeler ve tercümeler zorunludur.
• Eski ortağın ortaklıktan çıkışı, müdürlük görevini etkiliyorsa bu durum ayrıca belirtilmelidir.
• Şirket sözleşmesinde pay adedi varsa, devrin ardından bu yapı yeniden düzenlenmelidir.

Limited Şirket Hisse Devir Sözleşme Örneği

Limited şirket hisse devir sözleşmesi, şirket ortakları arasında gerçekleştirilen pay değişiminde yasal geçerliliğin sağlanması açısından oldukça önemlidir. Bu sözleşme noter huzurunda düzenlenmeli ve içeriğinde tarafların bilgileriyle birlikte devre konu payların detayları da açık şekilde yer almalıdır. Hazırlanmış örnek sözleşmeyi buradan indirebilirsiniz.

ÖNEMLİ: Pay devirleri Noter huzurunda yapılmalı, “bildirici geçerlilik” için de şirketin bağlı bulunduğu Ticaret Sicil Müdürlüğü’ne tescil ve ilan edilmelidir.

LİMİTED ŞİRKET PAY DEVRİ SÖZLEŞMESİ

DEVİR EDEN :
DEVİR ALAN :
DEVREDİLEN PAY :
DEVİR BEDELİ :

Ticari merkezi …………………… adresinde bulunan ……………….. Ticaret Sicil Müdürlüğü’nün …….. sicil numarasında kayıtlı bulunan ………………….. Vergi Dairesinde ……………….. Vergi Kimlik Numarasında kayıtlı ……………….. ünvanlı şirket ortaklarından ben devreden …… adı geçen şirketteki ……… payımı şirket aktif ve pasifine ilişkin tüm hak ve borçlarıyla birlikte ………. isimli kişiye ……………….. bedel karşılığında devir ettim. Devir bedelini kendisinden nakten ve tamamen aldım.

Devir konusu payların çekişmesiz ve yasal maliki olduğumu, paylar üzerinde ve paylardan doğan hakların kullanılmasını kısıtlayacak üçüncü kişiler lehine intifa hakkı, rehin veya başkaca bir mülkiyeti kısıtlayıcı hakkın veya payın devredilmesini engelleyecek herhangi bir alım ön alım ve geri alım hakkının, sözleşme cezasının, Kanunda belirtilen rekabet yasağı dışında şirket sözleşmesiyle ağırlaştırılmış bir rekabet yasağı hükmünün ve özetle Türk Ticaret Kanunu’nun 595. maddesinde belirtilen hak ve koşulların mevcut olmadığını, şirket sözleşmesinde devri yasaklayıcı bir hükmün bulunmadığını, genel kurul onayıyla şirkete karşı hüküm ifade edip geçerli olacağını, şirket genel kurulunun onay vermemesi halinde devralanın menfi müspet tüm zararlarını karşılayacağımı, onay alınması halinde devralanın bu sözleşmeyi şirkete sunup ticaret siciline tescilini sağlamak konusunda yetkili bulunduğunu, şirket müdürünün kanuni süresi içerisinde pay devrini tescil etmemesi halinde devredilen paylarla ticaret sicilinde adımın silinmesini sağlayacağımı kabul ve beyan ederim.

Ben devralan ……………….. payını devir eden …………….. isimli kişinin beyanında yazılı olduğu şekilde, adı geçen şirketteki ….. payımı, bütün aktif ve pasifiyle, hukuki ve mali yükümlülükleri ile birlikte ………………… bedel karşılığında devir aldım. Devir bedelini kendisine nakten ve tamamen ödedim.

Devir aldığım şirket paylarını devredenin beyanı ve şirket sözleşmesini inceleyerek sermaye paylarının devralınmasına ilişkin herhangi bir kısıtlama, izin, onaya tabi olmadığımı, devredenin payların devri konusunda gereken  her türlü işlemi tek başına ifaya yetkili olduğunu, paydaşların ek ödeme ve yan ödeme yükümlülüklerinin, ağırlaştırılmış rekabet yasağının ve özetle Türk Ticaret Kanunu’nun 595. maddesinde belirtilen hak ve koşulların bulunmadığını bilerek devraldığımı, devir sözleşmesini şirkete ibraz ederek genel kurulun onayını alacağımı, onaydan sonra ticaret sicil müdürlüğünde ve ilgili diğer kurumlarda kayıt ve tescil ettirmeyi sağlayacağımı kabul ve beyan ederim.

Devir Eden – Ad Soyad – İmza
Devir Alan – Ad Soyad – İmza

Limited Şirket Hisse Devrine İlişkin Emsal Kararlar

Limited şirketlerde pay devri sürecinde karşılaşılan hukuki sorunlar, yargı kararlarıyla da netlik kazanmıştır. Aşağıda, Yargıtay ve ilk derece mahkemeleri tarafından verilmiş emsal kararların bazılarına yer verilmiştir. Bu kararlar, hisse devrinin hangi şartlarda geçerli sayıldığını ve hangi eksikliklerin devri geçersiz hale getirdiğini göstermesi açısından önemlidir.

Ankara 8. Asliye Ticaret Mahkemesi, E. 2020/643 K. 2021/355 T. 08.06.2021: “Ortaklar genel kurulunun onayının ve pay devri kararının yazılı olarak alınmaması nedeniyle, TTK 595. maddesi kapsamında gerekli şartların yerine getirilmediği ve bu nedenle davanın reddine karar verildiği” hükme bağlanmıştır.

Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, E. 2016/1848 K. 2017/4574 T. 20.09.2017: “Noterde yapılan pay devrinin, karar defterine işlenmiş olmasına rağmen, pay defterine işlenmemiş olması nedeniyle devrin tamamlanmadığı ve tescilinin mümkün olmadığına” karar verilmiştir.

Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, E. 2020/8431 K. 2022/1588 T. 07.03.2022: “Noter onayı olmayan ve şirket müdürünün imzası ile düzenlenen bir hisse devir sözleşmesinin, TTK 595. maddeye aykırı olduğu gerekçesiyle geçersiz olduğuna” karar verilmiştir.

Görüldüğü gibi, limited şirket hisse devri işlemleri, noter onayı, genel kurul kararı ve pay defteri kaydı gibi pek çok unsuru içeren çok adımlı bir süreçtir. Bu süreçte yapılacak küçük hatalar, hukuken geçersizlikle sonuçlanabilir.